CHP Niğde Mebus Ömer Fethi Gürer, TBMM’üstelik “İthalata dair politikadan vazgeçilmesi gerekiyor. Tıpkısı yıl ehliyetli, bir yıl ev, verime göre tahavvül gösteren üretim sürdürülüyor. Kuraklığın etkisi, toptan ısınmanın etkisi, dünyadaki gelişmelerin etkisi gıdada cesim riskler yaratıyor. Bunların akıllıcasına planlanması gerekiyor. Bunların makul planlanması gerekiyor. Bu anlamda hayvancılıkta dahi alçak aynı akse yaşanıyor. 1 milyona andıran kaşalot kesime gitti. Bunun yansıması süt ve sütten işlenmiş ürünlerde somut olarak görülüyor” dedi.
CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, Meclis’te düzenlediği basın toplantısında tarımda yaşanan sorunlarla ait değerlendirmelerde bulundu. Gürer, şunları söyledi:
“Tarım ciddi bire bir alandır. Tarımsız yaşam olamaz. Tarımı akıllıcasına planlayan ülkeler ise geleceklerini garanti altına alırlar. Milli savunma büyüklüğünde ekincilik kocaman. Bakınız, Ukrayna ve Rusya savaşı çıktıktan sonradan dünya bu anlamda ağır benzeri gerginlik yaşadı. Zira 700 milyon titrem dünyada buğday üretiminin 200 milyon tonu dolaşımdaydı ve bunun 50-60 milyon tonu birlikte Ukrayna, Rusya’dan dünyaya gönderme ediliyordu. Kıtlık riski üstelik ortaya artık. Böylecene hububat koridoru açılarak, bu buğdayın gerekseme olan ülkelere ulaşımı sağlandı. Ülkemizin dahi bu konuda girişimleri daim yerine ayar buldu, takdir buldu. Amma temel olan şuydu; Ukrayna, Rusya tahıl koridorunu açtık diye sükse hikayesi anlatacağımıza keşki o noktada Türkiye’de ürettiğimiz buğdayla bu açığı kapatacağız. Türkiye’bile buğdayı ayrımlı ülkelere daha çok yöneltme olanağı bulacağız anlamında iş yürütülseydi. Yani bizim çiftçimiz üretseydi. Eksantrik çiftçinin ürettiği, başka bölgeye gitmesi konusunda yapılan düzentileme kadar zat çiftçimizin bile buğday üretimini arttırmayı sağlasaydık.
“ASGARİ ÜCRETİN BILEN GÜCÜ DAHI ÖNEMLİ”
Keza, zaman asgari ücret gündemde. Asgari ücretin hangi olacağı çok tartışılıyor amma minimum ücretin hava gücü de yüce. Bunun üstelik sunu şanlı olgusu azık. Eğer gıda ürünlerinde denk artışları devam ederse evvel üç ayda asgari ücret hangi olursa olsun o para şişkinliği karşısında asgari ücretliler, gıdaya erişimde yeniden külfet yaşayacaklar. Ülkemizde 20 yıldır Doğruluk Kalkınma Partisi iktidarında tarım boşlama edildi. Ekincilik politikalarının güçlükle kalması tarım alanlarını daralttı, ekinci sayısını azalttı. Kırsaldan toprak kayması tetikledi. Zirai üretim planlaması yapılmadığı için bir ürün ayrımsız yıl haddinden fazla olduğunda o işaret, değer bulmayıp çöpe gitti. Devrisi sene im beş altı olunca bile tabii olarak sorumluluk yaşandı. Bu bağlamda planlama sağlanamadığı üzere teessürat oluştu ve melfuf altın ürünümüzü da döndürüp yurtdışına marka nişane kendisine atıf becerisine birlikte erilemediği için hangi eyvah kim dikici üretti, mülk kazanamadı, çöp oldu. Sevgili yaşandı, sıkıntılar ortaya daha çok. Dondurulmuş ve mamul gıdaya ya bile katma değerli ürüne dönüştürülecek yatırımlar sanayii anlamında üstelik geliştirilerek sağlanmadığı üzere dahi bu bağlamda teessürat oldu.
“GIDA GÜVENCESİ VE GIDA GÜVENLİĞİYLE İLGİLİ DEVAM EDEN RİSK KÂIN”
Besin güvencesi ve gıda güvenliği ile ait birlikte zifos hazırda bitmeme eden riziko de mevcut. Halkın aracısız tükettiği gıda ürünleriyle ilişik kişi artışına bakarak ülkemizde istihsal artışı da gerçekleşmedi. Eş adına; kumpir 1999 yılında 6,5 milyon ton yetişirken bugün 5 milyon 200 tona düştü. Nüfusumuz 20 milyon arttı. Tabii namına dahi patatesin nüfusa bakarak artışı sağlanamadığından de teessürat ortaya artık. Nüfusa bakarak üretim artışı gine sağlanamadı. Günebakan, düğü, çeltik, yasmık, fasulye, mısır, soya, sarımsak ve ceviz gibi ürünlerde en açığımız ortadan kaldırılamadı. Ülkemizin şu anda 21 üründe dışa bağımlılığı var. Bunlar Ekincilik ve Orman Bakanlığı’nın kendi sitesinde bile bir tane yegâne yazılmış. Bilahare hangi deniyor? ‘İhracatçı tıpkısı ülkeyiz. Kişi kendimize yeten ülkeyiz’ deniyor. Makul. Portakalda, mandalinada, kayısıda, kuru gıdada bunlarda Türkiye yurtdışına dış satım yapıyor. Ama temel olan yurttaşın tükettiği ürünlerle ait yer açığı var. Fasulyesinden tutun bile mercimeğine büyüklüğünde ithal geliyor. Bugün ne markete gitseniz raftaki ürünü karşı, arkasını çevirin, bakın. evet Meksika yazıyordur ya Kanada yazıyordur. Onun namına öz ülkemizin çiftçisi bu üretimi yaparken hassaten Kanada’ya mercimeğin tohumunu biz verirken zaman, Kanada’dan mevrut mercimeğe eksikli duruma düştük. 21 üründeki en açığının ortadan kaldırılması gerekli. Raflardaki ürünlerin çoğunun menşei yurtdışından ithal işaret. Ama yurtdışından getirilen ürünün fiyatı üstelik Türkiye’üstelik üretilen ürünün fiyatından elan hor değil. Zira Türkiye’da girdi maliyetleri ile rençper ürettiği üründen para kazanmasa bile doğal kendisine iz fiyatı artıyor. Hele taşımalık serencam dönemlerde ürün maliyetlerinin artışında heybetli aynı fiyaka oynuyor. Ama ithal ürün, daha düşük fiyatta ülkemize geldiği halde domestik ürünle aynı fiyatta satılıyor. Hani ithalat dengelemek gayeli kullanılıyordu? Birileri burada balaban oranda getirim sağlıyorlar. Bunun üstelik ithal lobisine muhteşem ölçüde nema sağladığı benzeri gerçeklik. Marketlere el atan kudret, nedense ithal ürünlerin vürut ve satılış fiyatları arasındaki kar imajlarını ele almıyor. Bu konularda tıpkısı faaliyet yürütmüyor. Kamuoyuna üstelik bugüne kadar bu konuda aynı özdek yansımadı.
“İTHALATA DAYALI BU POLİTİKADAN VAZGEÇİLMESİ GEREKİYOR”
İthalata dair bu politikadan vazgeçilmesi gerekiyor. Aynı yıl tam, bir yıl yetersiz, verime bakarak tahavvül gösteren istihsal sürdürülüyor. Kuraklığın etkisi, küresel ısınmanın etkisi, dünyadaki gelişmelerin etkisi gıdada muhteşem riskler yaratıyor. Bunların akıllıca planlanması gerekiyor. Bu anlamda hayvancılıkta de kilolu benzeri akse yaşanıyor. 1 milyona mail kaşkaval kesime gitti. Bunun yansıması benzen ve sütten işlenmiş ürünlerde somut yerine görülüyor. Yemleme ve matbu kabil heybetli iki kalemde çiftçinin ve besicinin yurtdışına bağımlı olmamız, 12 milyon tona mümasil seçkin yıl yem ithal etmemiz, gübredeyse neredeyse tamamen yurtdışından ithal yayın getirmemiz fiyatların artmasında ve katlamasında makro oluyor. Zirai girdi fiyatları tıpkısı yılda yüzde 136 artmış. Ama gübrede Bakanlığın bana verdiği yanıta göre bir yıldaki artış yüzde 342. Destekler tarlalara değil, tarlada istihsal özne çiftçilere değil, tarlanın sahibine veriliyor. Şayet aynı herif gidip de aynı dikici namına tarlayı ekmiyorsa; destek ona değil, ki ekiyorsa ona verilmeli. 20 yıldır bu de düzenlenmedi. Bu şekilde bu dava da bitmeme ediyor.
“MEHTAPLI VE SÜT İNEKLERİNİN KESİMİ TÜRKİYE’Yİ DAHA SIKINTILI KILACAK”
Ayli ve benzin ineklerinin kesime gitmesinin yarattığı risk, Türkiye’yi bu anlamda daha boğuk kılacak. Süt ve sütten kenarlı im üretimleri TÜİK verilerine göre da balaban ölçüde düştü. Jale süt üretimi yılbaşında 4 lira 70 kuruş iken; ekim ayında 8 lira 50 kuruşa gelse de tıpkısı litre benzin tıpkısı buçuk kilogram yem ahiz dengesi gerçekleşmediği üzere üretici dayanaksız kaldı. Ama yurttaş birlikte rafa gittiğinde aynı litre sütü 30 liradan ahzetmek durumunda kalıyor. Deminden hem besici, süt inekçisi servet kazanmıyor hem vatandaş pahalı ürün almak yerinde kalıyor. Bununla ilişik özgür surette üstelik tıpkı düzenlemeye gerekseme.
“AYRAÇ PEYNİRLER 200 LİRAYI GEÇMİŞ DURUMDA”
Özellikle yem fiyatları düşürülmesi eşya. Tıpkı yıl önceki kilosu 5 lira olan yoğurt, şu anda 25 teklik. Bire Bir yıl evvel 60 liralık olan tereyağı, şu anda 197 teklik. Ayrımsız yıl evvel kilosu 20-30 liralık aralığındaki peynirin; genişlik düşük fiyatı 100 liralık ve rafta bellik peynirler 200 lirayı esbak durumda. 10 kilo sütten bir kilo kaşar peyniri olur. 5 kilogram sütten tıpkı kilogram parafin peynir kazanç. Vatandaş aldığı ürünün fiyatlarını taşımalık karışma, el işi karışma giderlerle düşünmeli. Bağan fiyatla piyasaya sürülen sahte peynire karşı de jandarma olmalı. Yani peynir aldım diyerek gidip bitkisel yağdan evet da kemik unundan üretilmiş peynirler dahi piyasada bereketli mübarek miktarda var. Yurttaş peynir aldığını sanıyor amma peynir değil. Çünkü benzin fiyatları, taşımalık, onun işlenmesiyle ilgilendiren masraflar dikkate alındığında bugün raftaki ürünün fiyatının bile bu büyüklüğünde artmış olması giderlere göre dümdüz duruma gelmiş. Bunun sunma şişman sıkıntısını katıksız kendisine yurttaşlar çekiyor.
“TÜRKİYE LOP VE KARKAS DERI İTHALATINA YENİDEN AĞIRLIK VERDİ”
Lop ve karkas vücut ithalatına ise yeniden Türkiye ciddilik verdi. Bu konuda aynı uyarıda mevcut olmak istiyorum. Zira daha esbak dönemde milletvekilim sürecinde bu konuda buraya getirip göstererek de konuyu yansıtmıştım. Yurtdışından lop et tebliğ etmek çok riskli. Daha geçmiş Nazır demişti ki; ‘Et ithalatı Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi ile kapattık’ demişti. Ama veriler bu yıl yoğun anlamda cilt ithalatı yaptığımızı gösteriyor. Karkas etin menşeinin saptanması basit. Ancak lop etin menşeinin saptanması sorunlu. Uzmanlar diyor kim; ‘Üç – dört kamer ilkin lop etin menşei ortaya çıkmıyor.’ Örnekleme usulü ile yerinde gidip numuneler alınıyor. O numuneler üzerinden gümrüğe geliyor.”
