Cumhuriyet, 29 Teşrinievvel 1923’te Türkiye Iri Kavim Meclisinde (TBMM) “Yaşa” nidalarıyla akseptans edildi.
İlk toplantısını 23 Nisan 1920’da eden TBMM’nin akseptans ettiği 1921 Anayasası’nın “Emir lakayıt şartsız milletindir” evvel maddesi, çıplak belirtilmese üstelik Cumhuriyet rejiminin habercisiydi. Ancak Cumhuriyeti kabul etmek, 16 April 1923’te görevini mütemmim Birinci Meclise değil, 11 Ağustos 1923’te toplanan İkinci Meclise şans oldu.
İkinci Sedir, Başkanlığa Mustafa Eksiksizlik Ağır’yı, ikinci başkanlığa Uca Fuat (Cebesoy) Vakur’yı seçti. Başbakanlığa ise Ulvi Fethi (Okyar) getirildi. Mecliste oluşan marjinal grubun eleştirilerinin yoğunlaşması üstüne Mustafa Kemal başkanlığında 25 Ilk Teşrin’birlikte toplanan Kabine, istifa etmeyi ve eskimemiş hükümette hiçbir fariza almamayı benimsedi.
Bakanların istifaları 27 Ilk Teşrin’dahi Mecliste okundu. Meclis, yeni Kabine için oluşturulan listeler üzerinde kavil sağlayamadı. Detaylı süredir Cumhuriyet düşüncesini içre barındıran Mustafa Kemal, bu siyasal buhran konusunda zamanın geldiğine değişmeyen verdi. Andıran mücahede arkadaşlarını, 28 Ilk Teşrin akşamı Çankaya’birlikte yemeğe çağıran Mustafa Eksiksizlik, onlara “Ferda Cumhuriyeti ilan edeceğiz.” dedi.
Mustafa Kemal ve yemekten bilahare kalmasını istediği İsmet (İnönü) Rabıtalı, Cumhuriyet Altını’in ilanına ait anayasa değişikliği üzerinde çalıştı.
Halk Fırkası, 29 Teşrinievvel’birlikte yaptığı toplantıda, Mustafa Eksiksizlik’i hükümet bunalımını çözmekle görevlendirdi. Mustafa Kemal dahi Cumhuriyet’in ilanına yönelik anayasa değişikliği önergesini açıkladı.
Sedir Grubunda ve sonraları TBMM Umumi Kurulunda Anayasa’nın 1, 2, 10, 11, ve 12’nci maddelerinin değiştirilmesinin akseptans edilmesiyle Cumhuriyet Altını yöntemince zar edildi. “Yaşa Cumhuriyet Altını” nidaları, TBMM Umumi Kurulunun duvarlarında yankılandı.
İzmir depreminde 117 birey hayatını kaybetti
İzmir’in Seferihisar ilçesinin 17 kilometre açığında 30 Ekim 2020’da saat 14.51’birlikte 6,6 kadar sarsıntı meydana geldi. Iye ve Marmara bölgesinin tamamında hissedilen depremde Bayraklı ve Bornova ilçelerinde yıkılan binalarda enkaz altında kalanlar oldu, çok sayıda çatı hasar gördü.
Seferihisar’ın Sığacık Mahallesi’nde bahir suyunun yükselmesiyle ana yol ve sokaklar akarsu altında kaldı. tekerlekli koltuk kullanan bedensel mânialı 85 yaşındaki Laika Erçetin, evinden çıkamayınca yükselen sulardan kaçamayarak boğuldu. Tsunami nedeniyle Sığacık’ta, limanda ve çarşıda hasar meydana geldi.
Taharri istirdat çalışmalarının 6 Kasım’dahi sona erdiği İzmir’dahi, zelzele nedeniyle 117 can hayatını kaybetti, 1032 güç yaralandı. Çöküntü altında kalanlardan 107’si kurtarıldı.
BM’nin 1945’teki kuruluş günü
Konfedere Milletlerin (BM) 1945’teki yapı haset olan 24 Ekim, örgüte organ cümle ülkeler yoluyla “Birleşmiş Uluslar Günü” yerine kutlanıyor.
Kendini “hak ve güvenliği, hesaplı kalkınma ve sosyal eşitliği uluslararasında umum ülkelere sağlamayı murat edinmiş global bire bir kuruluş” namına tanımlayan BM’nin önceki temelleri, Ağustos-Ilk Teşrin 1944’te Çin, Sovyetler Birliği, İngiltere ve ESIR delegelerinin, ESIR’nin Dumbarton Oaks kentinde tıpkısı araya gelerek Mürekkep Uluslar Temel Sözleşmesi’nin asıl ilkelerini belirlemesiyle atıldı.
ABD, İngiltere ve Sovyetler Birliği’nin katılımıyla Küçük Ay 1945’te toplanan Yalta Konferansı’ndan sonradan aynı yılın april-haziran aylarında KUL’nin Unvan Francisco eyaletinde 50 büyüklük bire bir araya gelerek Dumbarton Oaks’ta saptanan ilkeleri ele aldı.
BM Temel Sözleşmesi, 26 Haziran 1945’te imzalanırken, ana sözleşmenin toplantıya katılan ülkelerin parlamentolarınca benimsenmesinden bilahare Birleşmiş Milel 24 Ilk Teşrin 1945’te resmen kuruldu. Bu tarihten itibaren gelişigüzel yıl 24 Teşrinievvel günü, organ ülkelerde “Mürekkep Uluslar Günü” olarak kutlanıyor.
Türkiye, örgen sayısı 193’e vasıl BM örgütünün kurucu üyeleri arasında vadi alıyor.
Haftanın sınırlı vesair olayları şöyle:
24 Ilk Teşrin
1857- İlk ayak topu kulübü, İngiltere’dahi Cambridge Üniversitesinde kuruldu.
1904- New York Metrosu açıldı.
1929- New York Borsasında nasip senetleri düştü. Bu iniş sürecini izleyen buhran, dünya aut ticaretinde sakil bire bir daralma yarattı. Akse, Türkiye’yi dahi etkiledi.
1935- 1. Belediyeler Kongresi başladı.
1939- Düzmece çoraplar, ilk kez Wilmington’de satışa sunuldu.
1945- Birleşmiş Milletler Antlaşması yayınlandı ve BM kuruldu.
1956- Gazeteci Estetik Yüksek, cumhurbaşkanına hakaretten 6 ay hapse mahkum edildi.
1956- Sovyetler Birliği, Macaristan’ı engelleme etti.
1964- Amerikalı sivil haklar savunucusu Martin Luther King’e Nobel Sulh Ödülü verildi.
1966- CHP’nin 18. Kurultayı “ortanın solu” görüşünü savunanların zaferiyle sonuçlandı. Zonguldak Saylav Bülent Ecevit, Genel Sekreterliğe getirildi.
1969- Âşık Behçet Kemal Çağlayan, 61 yaşında hayatını kaybetti.
1975- Türkiye’nin Paris Büyükelçisi İsmail Erez ve şoförü, Ermeni teröristlerce öldürüldü.
1976- Ses sanatçısı Alay Tevs, 46 yaşında öldü.
1991- Saklı Yazı davasında Gazeteci Uluç Gürkan ile Dışişleri Bakanlığı memuru Hande Mumcu aklanma etti.
1992- Türkiye’nin geçmiş özel havaalanı “Hezarfen”, İstanbul Büyükçekmece’bile hizmete girdi.
1996- Vehbi Koç’un cenazesi Zincirlikuyu Mezarlığı’ndan çalındı.
2005- Milli Düzenlilik Müesses toplantısında, yıpranmamış Milli Asayiş Siyasa Belgesi akla yatkın bulunarak, bu konudaki tavsiye mektubu kararının Bakanlar Kuruluna bildirilmesine değişmeyen verildi.
2007- Fatih Melik Mehmet’in İtalyan ressam Gentile Bellini marifetiyle yapılan ve mümasil zamanda İngiltere’deki ünlü National Gallery’de bile sergilenen portresi, Sotheby’s artırma evinde yapılan belirtik artırmada 468 bin 500 sterline azrail buldu.
2009- Ankara’üstelik ayrımsız gönül H1N1 virüsünden öldü. Sağlık Bakanlığı, bu kişinin H1N1 virüsünden Türkiye’üstelik yaşamını yitiren önceki hayat olduğunu açıkladı.
2013- 652. Tarihi Kırkpınar Yağlı Güreşleri’nde yoğun üçüncü öğün başpehlivan namına zer kemerin daimi sahipliğine adalet kazanan fakat dopingli olduğu ortaya çıkan Büyük Gürbüz’ün kemeri gabi alındı.
2016- Gaziantep’in Karkamış ilçesinde barınan yaklaşık 500 Suriyeli, Fırat Kalkanı Harekatı kapsamında terör örgütü DEAŞ’tan temizlenen Halep kentine mecbur Cerablus ilçesine döndü.
2018- Gazeteci Cemal Kaşıkçı cinayeti soruşturması kapsamında temaslarda çıkmak üzere Türkiye’ye mevrut ABD Merkezi Haberalma Teşkilatı (CIA) Direktörü Gina Haspel’in, Kaşıkçı’nın öldürülmesine ilişik ses kayıtlarını dinlediği kanıt edildi.
25 Teşrinievvel
1917- Lenin önderliğindeki Bolşevikler gücü tamamen ele geçirdi.
1924- Sosyolog ve edip Nur Gökalp 49 yaşında öldü.
1937- Başvekil İsmet İnönü çekilme etti. Benzeri bölüm Azamet Bayar’ın kurduğu hükümet açıklandı.
1946- Azade Güreş Milli Takımı, İsveç’te Avrupa Şampiyonu oldu.
1947- Sovyetler Birliği, Konfedere Milletlerde Kars ve Ardahan’ı istedi.
1957- Tatbiki Güzelce Sanatlar Okulu İstanbul’dahi açıldı.
1960- Küba kül Amerikan gelişim yerlerini devletleştirdi.
1962- MEMLUK Büyükelçisi Adlai E. Stevenson, Küba’daki Sovyet üslerinin fotoğraflarını, kanıt adına BM Düzenlilik Konseyine sundu.
1971- Çin Halk Cumhuriyeti, Konfedere Milletlere alındı.
1980- 13 Orak Ayı 1979’da Mısır’ın Ankara Büyükelçiliğini basan 4 Filistinli ölüm cezasına çarptırıldı.
1981- Türkiye’nin Roma Büyükelçiliğinde vazifeli ikinci katip Gökberk Ergenekon, ASALA teröristlerinin saldırısına uğradı, üç kurşun yarası aldı.
1984- Sarılık virüsü bulundu.
2011- Libya’nın öldürülmüş devrik lideri Kaddafi’nin Misrata’daki bir sevimsiz albeni deposunda tutulan cenazesi, açıklanmayan bire bir yere defnedildi.
2012- Myanmar’üstelik Rakhine Budistleri ile Rohingya Müslümanları arasındaki çatışmalarda 100’den fazla sevimli öldü. Rakhine (Arakan) eyaleti sözcüsü Win Myaing, ülkenin batısındaki 4 kentte devam fail çatışmalarda 2 binden fazla evin ateşe verildiğini açıkladı.
2015- Çarkıt İngiltere Başbakanı Tony Blair, 2003’te MEMLUK öncülüğünde gerçekleştirilen, Irak’ın işgali sırasında yapılan hatalar ile rejimin devrilmesiyle yaşanacakları falsolu kavradıkları için kusur diledi.
2017- İYİ Parti kuruldu.
2018- Dünyaca ünlü İrlandalı karı şarkıcı Sinead O’Connor Müslüman olduğunu açıkladı.
26 Ekim
1461- Trabzon Rum İmparatorluğu, Fatih Şehriyâr Mehmet komutasındaki Osmanlı İmparatorluğu ordularına teslim oldu.
1730- Osmanlı’da kalkışma başlatan Patrona Halil ve arkadaşları idam cezası edildi.
1863- Arsıulusal Altın Salip organizasyonu İtalya’nın Cenova kentinde kuruldu.
1905- Kuzey Avrupa ülkeleri Norveç ve İsveç ayrıldı.
1922- İsmet İnönü, Lozan Konferansı öncesinde dışişleri bakanlığı görevine getirildi.
1923- Türk Milli Futbol Takımı, ilk maçında Romanya ile 2-2 berabere kaldı.
1924- Kazım Karabekir Vakarlı, Birinci Cıvıl Cıvıl Müfettişliğinden ayrılarak milletvekili namına çalışacağını bildirdi.
1933- Cumhuriyet Altını’in 10. yılı nedeniyle Genel Af Kanunu çıkarıldı.
1936- 16 yaşındaki ressam Turgut Cansever evvel kılık sergisini açtı.
1938- Du Pont, ilk sentetik cali fibere adını verdi.
1961- Cemal Gürsel cumhurbaşkanı seçildi.
1966- Şimal Atlantik Konseyi, NATO karargahını Brüksel’e taşımayı kararlaştırdı.
1967- Ozan ve edip Ali Cenap Yöntem, 80 yaşında mevt etti.
1974- Halas Savaşı komutanlarından Orgeneral Fahrettin Altay, 94 yaşında İstanbul’dahi mevt etti.
1975- Enver Sedat BENDE’ye resmi ziyarette mevcut önceki Mısır Cesamet Başkanı oldu.
1984- Türkiye Cumhuriyeti tarihinde ilk defa bir bakan azledildi. Maliye ve Gümrük Bakanı Vural Arıkan, çekilme etmeyince Başbakan’ın önerisi üstüne Cumhurbaşkanı aracılığıyla görevden alındı.
1994- İsrail ile Ürdün arasındaki 46 yıllık savaşa akıbet veren tarihi hazar anlaşması, iki devlet arasındaki sınırda 5 bin kişinin katıldığı gösterişli bir törenle imzalandı.
2008- Türk Albeni Yolları, 1991 Haliç Savaşı’nda durdurduğu Bağdat seferlerine 17 yıl aradan sonraları gine başladı ve THY uçağı, Arsıulusal Bağdat Havalimanına indi.
2013- Pakistan- İran sınırında sâdır çatışmada 14 İran askeri öldürüldü.
2015- Ankara 5. Barış Ukubet Hakimliği, Ankara Cumhuriyet Başsavcılığının talebiyle Koza İpek Ana Ortaklık ve bünyesindeki şirketlere kayyum atanmasına karar verdi.
2016- Türkiye Gazeteciler Cemiyeti (TGC) ve Türkiye Gazeteciler Sendikası (TGS) çarkıt başkanlarından Basın Haysiyet Kartı sahibi Başarmış Güreli hayatını kaybetti.
2017- Acun Keyif Örgütünün yayımladığı rapora göre, salgının ortaya çıktığı 27 Nisan’dan bu yana Yemen’birlikte kolera zımnında 2 bin 180 güç hayatını kaybetti.
2018- Gazeteci Cemal Kaşıkçı soruşturmasında, İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığınca 18 şüphelinin iadesi için hazırlanan talepname, Türe Bakanlığı marifetiyle Suudi Arabistan’a varmak için Dışişleri Bakanlığına iletildi.
2020 – Eski Afiyet Bakanlarından Osman Durmuş, Ankara’de, düşünce kanaması sonucu tedavi gördüğü hastanede 73 yaşında yaşamını yitirdi.
2020 – BENDE Millî Havacılık ve Feza Dairesi (NASA), ilk defa Ay’ın zaman gören yüzeyinde su bulduklarını açıkladı.
2021- Reisicumhur Recep Tayyip Erdoğan, Azerbaycan’ın işgalden kurtardığı topraklarda mensur ettiği önce havalimanı olan Boşuna Arsıulusal Hava Meydanı’nın açılışını Azerbaycan Cumhur Reisi İlham Aliyev ile yaptı.
27 Teşrinievvel
1492- Kristof Kolomb, Küba’yı keşfetti ve İspanya hesabına halk koydu.
1913- Mustafa Eksiksizlik, Sofya Ataşemiliterliği görevine atandı.
1922- Müttefikler, Ankara ve İstanbul hükümetlerine Lozan’de konuşma toplanması çağrısı yaptı.
1960- Milli Kontak Komitesi, 147 profesör, doçent ve asistanı görevden aldı.
1978- Nobel Hazar Ödülü’nü Akdarı Izzet Başkanı Enver Sedat ve İsrail Başbakanı Menahem Begin paylaştı.
1982- Çin, nüfusunun 1 milyarı aştığını açıkladı.
1996- Yeni Trafik Kanunu yürürlüğe girdi.
1999- Yasama Kurulu oturumu sırasında hudayinabit silahlı kişilerce yapılan saldırıda Ermenistan Başbakanı Vazgen Sarkisyan ve 8 üst düzey çıkışlı öldü.
2005- Temsil sanatçısı Sevecen Facia, 48 yaşında Bakırköy’birlikte oturduğu apartmanın boşluğunda ölmüş bulundu.
2006- Mebus seçilme yaşı 30’dan 25’e indirildi.
2006- Karikatürist Ahi Balcıoğlu 78 yaşında son etti.
2010- Bozuk Arjantin Çap Başkanı Nestor Kirchner 60 yaşında öldü.
2016- BM, Irak’ta terör örgütü DEAŞ’ın elinde tuttuğu Musul’u kurtarma operasyonunun onuncu gününde 10 bin 500’den fazla kişinin yerinden edildiğini açıkladı.
2017- İspanya’nın Katalonya özerk yönetimi parlamentosu tek taraflı bağımsızlık zar etti.
2017- FETÖ’nün çarpış girişimi sırasında Kenar Düzenlilik Komutanlığındaki eylemlere ilgili tanıdık ve 28 kişinin yargılandığı davada ikisi ağırlaştırılmış başlamak amacıyla 25 sanığa müebbet mahbes cezası verildi. Sanıklardan 3’ünün beraat ettiği davada eski Kıyı Düzenlilik Komutanı Hakan Üstem müebbet hapisle cezalandırıldı.
2021- KUL’bile cinsiyet hanesinde X yazan ilk pasaport basıldı.
28 Ekim
1886- Özgürlük Anıtı, Fransızların armağanı yerine New York’ta dikildi.
1923- Mustafa Kemal Gösterişli, Çankaya Köşkü’nde verdiği akşam yemeğinde “Yarın Cumhuriyeti car edeceğiz.” dedi.
1927- Türkiye’birlikte evvel insan sayımı yapıldı. Nüfusun 13 milyon 648 bin 270 can olduğu açıklandı.
1937- Başvekil İsmet İnönü, Ankara’bile paraşüt kulesinin açılışını yaptı.
1938- Ankara Radyosu hizmete girdi.
1962- Küba Füze Krizi: Sovyetler Birliği lideri Nikita Kruşçev, Küba’daki füze üslerini kaldıracaklarını açıkladı.
1977- Çizer ve çizgi hikâyeleme çizeri Ratip Tahir Burak, 73 yaşında İstanbul’dahi öldü.
1993- Hakkari Üzümlü Cingöz Çizgi Bölüğü’ne saldıran teröristlerden 57’si öldürüldü. Çatışmada 10 asker şehit oldu.
1998- Esenboğa Hava Meydanı, tarihinde ilk defa benzeri dönüş 13 reisicumhur ağırladı. Ecnebi talih cumhurbaşkanları, Cumhuriyet Altını’in 75’inci Yılı törenleri amacıyla başkente geldi.
2012- Myanmar yönetimi, Mürekkep Milletlere, ülkenin batısında Bangladeş sınırındaki Arakan (Rakhine) eyaletindeki güç olayları dolayısıyla çoğu Dindar 22 binden aşkın kişinin evini bırakmak zorunda kaldığı bilgisini verdi.
2013- Tiyatro ve sinema sanatçısı Tomris Oğuzalp 80 yaşında İstanbul’birlikte son etti.
2013- Cumhurbaşkanlığı Ekin ve Laf Şişman Ödülü saz alanında Ahmet Kaya’ya verildi.
2015- İçişleri Bakanlığınca hazırlanan ve aranan teröristlerin isimlerinin vadi aldığı “www.terorarananlar.pol.tr” adresinde “Aranan Terörist” başlığıyla yayımlanan listede teröristlerin isimleri, al, semavi, yeşil, turuncu ve boz kategorilere ayrıldı. Fetullah Gülen, Cemil Bayık, Garaz Karayılan, İlhami Balı ve Duran Kalkan al kategoride kayran aldı.
2016- Milli Savunma Bakanlığı kararıyla FETÖ/PDY soruşturması kapsamında Esmer Kuvvetleri Komutanlığı ile Bahir Kuvvetleri Komutanlığından 195 personelin orduyla ilişiği kesildi.
2020- VakıfBank Voleybol Takımı, Kadınlar FIVB Kulüpler Dünya Şampiyonası’nı yeryüzü çok kazanan takım namına Guinness Rekorlar Kitabı’na girdi.
2020- Fransız dergisi Charlie Hebdo’nun kapak resminde düz alan Cumhur Reisi Recep Tayyip Erdoğan’a yönelik taşlama muhtevalı görsele ilgilendiren Ankara Cumhuriyet Altını Başsavcılığınca dolaysız sormaca başlatıldı.
2021- Adli Tıp Kurumu, 28 Gücük Ay davasında verilen müebbet hapishane cezaları kesinleşen eski generaller Hakkı Kılınç ve Erol Özkasnak’ın cezaevinde kalmalarına bariyer tıpkı hastalıkları olmadığı yönünde ifade hazırladı.
29 Ilk Teşrin
1863- İsviçreli Henri Dumant Kızılhaçı kurdu.
1911- Ünlü Amerikalı gazeteci Joseph Pulitzer Güney Carolina’de öldü.
1923- Cumhuriyet ilan edildi. Mustafa Kemal Paşa cumhurbaşkanı seçildi.
1924- Uluslar Cemiyeti Konseyinde Türk-Irak sınırı, Musul’u Irak’ta bırakacak biçimde saptandı.
1927- Irak’ta yapılan kazılarda, Bağa kenti gerçek 5 bin yıl öncesine ilgilendiren olduğu belirlenen aynı husus takımı bulundu.
1930- Ankara’daki Cumhuriyet Bayramı törenlerine Yunanistan Başbakanı Venizelos birlikte katıldı.
1933- Cumhurbaşkanı Mustafa Eksiksizlik, coşkuyla kutlanan Cumhuriyet’in 10’uncu yılında adlı Nutuk’u okudu.
1954- Dr. Hikmet Kıvılcımlı Yurt Partisini kurdu.
1961- İlk Türk yapımı makine “Kıvrılma”, Cumhurbaşkanı Cemal Gürsel’e ödül edildi. Devrim’in deneme sürüşü, sıkıntılı benzin konulması yüzünden başarısızlıkla sonuçlandı.
1987- Cumhuriyet Altını’in 64’üncü yılında domestik yapım F-16 uçağı uçtu.
1992- Türkiye ile Irak’ın kuzeyi ortada stratejik öneme topluluk Sinhat Boğazı, TSK’nın eline geçti. Çatışmalarda 90 terörist öldürüldü.
1992- Kazakistan ve Türkmenistan ilk büyükelçiliklerini Ankara’bile açtı.
1998- KÖLE’li uzay adamı John Gleen 36 yıl aradan bilahare 77 yaşında, Discovery mekiğiyle yeniden uzaya gitti.
2007- Dünyanın yeryüzü şişman eğreti uçağı Airbus A-380, İstanbul Atatürk Havalimanına indi.
2008- Cumhurbaşkanlığı Firez ve Nutuk Şişman Ödülleri’ne yazın dalında yazar Yaşar Eksiksizlik, mimari dalında Turgut Cansever ve çalgı dalında bile Prof. Dr. Alaeddin Yavaşça müstahak görüldü.
2013- Asya ile Avrupa ortada denizin altından selis demir hat ulaşımını sağlayacak, dünyanın alanındaki koca projelerinden Marmaray törenle açıldı.
2013- Suudi Arabistan, hacca gelen Kürt hacılar üzere ilk kez Kürtçe Kur’an-ı Kerim meali hazırladı.
2013- Suriye Kerem Başkanı Beşşar Esed, 29 Ekim’den önce askeri bakım kanunu çerçevesinde işlenen suçları havi genel af zar etti.
2015- Tüberküloz, Dünya Sağlık Örgütü yoluyla daha çok AIDS hastalığının yanı sıra dünyanın yer ölümsek bulaşıcı hastalıklarından biri zar edildi.
2018- İstanbul’un üçüncü havalimanının evvel fazı uçuşlara açıldı.
2021- İstanbul’bile yenilenen Atatürk Kültür Sarayı (AKM) Hasan Uçarsu’nun bestelediği, librettosunu Halit Refiğ’in bire bir adlı senaryosundan Bertan Rona’nın yazdığı “Sinan” operası ile açıldı.
2021- Mekân ve Kentçilik Bakanlığının adının “Belde, Kentçilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı” olarak değiştirilmesine ait kararname Resmi Gazete’dahi yayımlanarak yürürlüğe girdi.
30 Teşrinievvel
1757- Hükümdar III. Mustafa yazboz tahtası çıktı.
1873- Teodor Kasap vasıtasıyla çıkarılan humor gazetesi “Hayal” yayımlanmaya başlandı.
1905- Aspirin ilk kez satışa sunuldu.
1918-Bir Numara Dünya Savaşı’ndan fersude sâdır Osmanlı Devleti ile galip devletler arasında Mondros Mütarekesi imzalandı.
1918- Çekoslovakya’da cumhuriyet altını zar edildi.
1923- Mustafa Eksiksizlik Kâmil başbakanlığa İsmet (İnönü) Vakur’yı atadı.
1937- Ankara Gar binası törenle açıldı.
1956- İngiltere ve Fransa, İsrail ve Darı’a Süveyş Kanalı’nı 12 saat süresince infirak etmelerini bildirdi.
1973- Boğaziçi Köprüsü, Cumhur Reisi Fahri Korutürk eliyle açıldı.
1974- Yumruk Oyuncusu Muhammed Yüce yeniden bati şampiyonu oldu.
1980- Bülent Ecevit CHP Umumi Başkanlığından incizap etti.
1983- Erzurum ve Kars’ta meydana mevrut depremde 1330 birey öldü, 534 emanet yaralandı.
1984- Cumhur Reisi Kenan Evren, Mürted’de tayyare fabrikasının (TAI) temelini attı.
1993- Sakat Türk Kurgu Kurumu Umumi Yazmanı Ömer Asım Aksoy 95 yaşında öldü.
2011- Kırgızistan’dahi Almazbek Atambayev cumhurbaşkanı seçildi.
2013- Nevşehir Üniversitesinin adını “Nevşehir Hacı Bektaş Ege”, Siirt’in Aydınlar ilçesinin adını “Tillo” olarak muhavvil yasa teklifi, TBMM Genel Kurulunda kabul edilerek yasalaştı.
2015- Karaciğer yetmezliği dolayısıyla İstanbul’da otama gören çarkıt dünya kıtalararası yoğun boks şampiyonu Sinan Kaplayan Sam yaşamını yitirdi.
2016- Terör soruşturması kapsamında gözaltına alınan Diyarbakır Büyükşehir Belediye Başkanı Gültan Kışanak ve DBP’li Meclis Üyesi Fırat Anlı tutuklandı.
2016- Bahtiyarlık Partisi 6’ncı Gösterişsiz Kongresi’nde 891 delegenin 871’inin oyunu düz Asıl Karamollaoğlu genel başbuğ seçildi.
2020 – İzmir’in Seferihisar ilçesinin 17 kilometre açığında saat 14.51’dahi 6,6 büyüklüğündeki depremde Bayraklı ve Bornova ilçelerinde binalar yıkıldı. Arama istirdat çalışmalarının 6 Kasım’de sona erdiği İzmir’dahi, hareket nedeniyle 117 dirilik hayatını kaybetti, 1032 yaşama yaralandı. Enkaz altında kalanlardan 107’si kurtarıldı.
2020 – Eski Başbakanlardan Mutlu Yılmayan, akciğer kanseri ve sonrasında gelişen tıbbi ahval nedeniyle İstanbul’dahi tedavi gördüğü hastanede, 73 yaşında hayatını kaybetti.
