Birleşmiş Milletler’in İsviçre merkezli kuruluşu Dünya Fikri Iyelik Örgütü yoluyla açıklayan ve 132 ülkenin yarıştığı Küresel İnovasyon Endeksi’nde 2022’birlikte 4 kademe yükselen Türkiye, 37’inci sıraya çıkarak tarihindeki bildirme ongun sıraya ulaştı.

Türkiye İhracatçılar Meclisi’nden (TİM) yapılan açıklamaya bakarak, 2022 Toptan İnovasyon Endeksi, Konfedere Milletler’in İsviçre merkezli kuruluşu Dünya Fikri Iyelik Örgütü (WIPO) yoluyla “İnovasyon Odaklı Büyümenin Geleceği Nedir?” temel temasıyla zaman açıklandı.

132 ülkenin değerlendirildiği endekste Türkiye, yükseliş trendini sürdürdü ve 37’incilikle tarihindeki genişlik ferah sıraya ulaştı. Son iki yılda 14 rütbe yükselen Türkiye, endekste ilk defa evvel 40 içerisine girmeyi başardı. Türkiye antrparantez, dip-ılımlı dirimsel grubu ülkeler beyninde 4. sıradaki yerini korudu.

Türkiye, yaratıcı çıktılarda 20 etap yükseldi

Üst-mutedil dirimlik grubu ülkeler arasında Türkiye, 7 ana bileşenin altısında, kol ortalamalarının üzerinde takat sınırı sergiledi. Türkiye’nin en bereketli başarım gösterdiği bileşen ise “Üretken Çıktılar” oldu. Bu bileşende Türkiye, geçen yıla göre 20 basamak yükselişle 15. sırada düzlük alarak Şimal Afrika/Batı Asya grubu ülkeleri ortada birinci oldu. “Piyasaların Haddinden Fazla Yönlülüğü” bileşeninde ise 12 rütbe yükselişle 37. sırada kayran aldı.

Bu sene inovasyon çıktılarında, girdilerinden daha ferah performans sergileyen Türkiye, 6 göstergede önceki 10 içerisinde saha almayı başardı. Türkiye “kökene göre sınai tasarımlar” göstergesinde ise 132 devlet beyninde birinci oldu.

Raporda, ayrıca İstanbul ve Ankara’nın önde mevrut iki veri ve uygulayım bilimi kümelenmesine sülale sahipliği yaptığı vurgulandı. İstanbul 4 aşama yükselişle Brüksel, Barselona ve Zürih’i geride bırakarak sunu gür olgun ve teknoloji kümelenmeleri ortada 46. tam meydan aldı.

“Sonuç iki yılda 14 derece larp yükseldik”

Açıklamada görüşlerine saha sunulan Uran ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, “Türkiye tarihinin bildirme faziletli seviyesinde. Son 2 yılda 14 aşama terfian 132 ülke içre 37. sıraya yerleştik. 20 yılda sıfırdan nesir ettiğimiz AR-GE ve inovasyon ekosistemi bakir başarı hikayeleri yazmaya bitmeme edecek.” ifadelerini kullandı.

Türkiye için Milli Teknoloji Hamlesi vizyonuyla, inovasyonu destekleyici politika ve mekanizmaları hayata geçirdiklerini, AR-GE, inovasyon ve girişimcilik ekosistemini seçme güzeşte devir daha derinleştirdiklerini belirten Varank, endeksin ülkelerin inovasyon performansının değerlendirilmesinde ve geliştirilmesinde etkili bir politika uzlaştırıcı olduğunu vurguladı.

Varank, şunları kaydetti:

“Endeksin esas 3 cesim faydası olduğunu düşünüyorum. İlk adına almanak bazda ve kapsamlı göstergeler ile inovasyon performansını değişik açılardan çözümleme edebilmeye imkan veriyor. İkincisi, ekosistemin zihayat ve tutkun yönlerini görerek potansiyel engelleme alanlarını keşfetmeyi sağlıyor. ve sonuç adına, söz konusu müdahale alanlarına müteveccih kanıta dair yapısal reformların geliştirilebilmesine mesnet hazırlıyor. Bu doğrultuda öncelikle Türkiye Global İnovasyon Endeksi Görev Gücü’nü oluşturduk. Ardından endekste sakat veya güncel olmayan verilerle ait mesul kurumlarımızı belirledik, endekse bilgi sağlayan uluslararası kuruluşlarla bile iş birliği sürecini başlattık. Göstergelerdeki gelişmelerin izlenmesi amacıyla bile Global İnovasyon Endeksi Eş Güdüm ve İzleme Platformu’nu oluşturduk. Hayata geçirdiğimiz politikalar, bindi mekanizmaları ve başlattığımız girişimler sonucunda ülkemiz, bu tarihi başarıya ulaşmıştır.”

“Uygulayım Bilimi ve inovasyon odaklı çalışmaları desteklemeye bitmeme edeceğiz”

Tecim Bakanı Mehmet Muş ise inovasyonun soylu erki tahaccüm ve arsıulusal arenada rekabetçiliğin gerçek belirleyicileri beyninde yerini devir geçtikçe sağlamlaştırdığını aktardı.

Bakan Muş, şu değerlendirmelerde bulundu:

“İnsanoğlu tarımın icadı ve tekerleğin keşfinden, 1969’dahi astronotları aya taşıyan Apollo 11’in kumanda odasındaki bilgisayarlarından milyonlarca intaç daha etkili işletim kapasitesine cemaat elimizdeki akıllı telefonların olduğu günümüze dek inovasyonla bütün dirsek teması halinde olagelmiştir. 21. yüzyılın başlaması ile hayatımıza beş altı on sene evvel belki bilgi komütatör anlatı yahut filmlerinde denk geldiğimiz kendiliğinden giden vesait, sentetik zeka uygulamaları ve blokzincir teknolojileri, balaban bilgelik uygulamaları kadar bir nice alanda ortaya sâdır inovasyon ülkelerin ve insanlığın geleceğini hızla şekillendirmeye ve dönüştürmeye başlamıştır. İnovasyonda hız düşmanımız değil, tersine inovatif düşün ve uygulamaların tarihte on paralık olmadığı büyüklüğünde hızlandığı günümüzde yer yakın dostumuzdur. Bu nedenle Türkiye’nin inovasyon yarışında dünyada doğruluk ettiği yere ulaşması ihtimal birlikte varoluşsal ayrımsız iş adına çalmak geleceğe tehlikesiz adımlarla ilerlemenin teminatlarından birisidir. Antrparantez, öyle sanıyorum kim, çıktı ülkelerin kaderini inovasyon ve teknolojik gelişme ceht ve çıktılarından cıbıl kendisine kararlamak imkansız bir noktaya gelmiştir.”

İnovasyonun aktif tıpkısı şekilde cisim bulmasının, kamu ve hususi sektörden alım ve kuruluşları, üniversiteler, yatırımcılar, şirketler, müzahir siyasal ve yasal enfrastrüktür, gerçeklik tahsisi kadar çok sayıda paydaşın ve unsurun uyumlu iş birliği ve etkileşimi ile ortaya sâdır tüvana benzeri inovasyon ekosistemini gerektirdiğini aktaran Muş, “Burada kamunun yapması gerekenin beraberinde ihracatçı firmalarımız başta gelmek için cemi firmalarımızın inovatif tıpkı açılım ile uygulayım bilimi odaklı bire bir gelecek planlaması yapmasının aynı zaruret, inovasyon farkındalığının artırılmasının dirimsel önemi taşıyan bir bahis olduğunu düşünüyorum. Bihakkın savunma sanayindeki AR-GE çalışmalarımızın meyvesini almaya başlamamız bu alanın ne kadar yüce olduğunu hepimize ispatlamıştır. Biz Vekâlet adına rastgele antlaşma firmalarımızın uygulayım bilimi ve inovasyon odaklı çabalarına apotr olmayı ve müşavere halinde bulunmayı sevinme duymanın ötesinde tıpkı zaruret adına görüyoruz. Teknoloji ve inovasyon odaklı çalışmaları desteklemeye devam edeceğiz.” ifadelerini kullandı.

Bakan Muş, Dünya Fikri Iyelik Hakları Organizasyonu’nun nişancı başvurusu verilerine bakıldığında Türkiye’nin nişancı başvurularında fazlalık aynı trend olduğunu ve son yıllarda yılda yaklaşık 10 bin civarı nişancı başvurusu yapıldığını belirterek, “Öyle inanıyorum kim uygulayım bilimi ve inovasyon odaklı aksiyon kültürü ve bilincinin henüz bile artması ile icap AR-GE harcamalarımızın gerekse arsıulusal berat başvuru ve kabullerinde ülkemiz dünyada çok elan eğin sıralara çıkacaktır.” değerlendirmesinde bulundu.

“İnovasyonla rakiplik gücümüzü artıracağız”

Global İnovasyon Endeksi 2022’nin tanıtım toplantısına videoteyp mesajla katılan TİM Başkanı Mustafa Gültepe ise ihracatçıların inovasyon ile dijital çağa neva sağlamalarına önderlik ettiklerini vurguladı.

Türkiye’nin inovasyonda yakaladığı başarıya dikkati çeken Gültepe, şunları kaydetti:

“Sayın Cumhurbaşkanımızın liderliğinde, Bakanlıklarımızın destekleri, görev gücünde saha düzlük kurumlarımızın katkılarıyla 2021’birlikte endekste 10 derece yükselerek 41. tam saha almıştık. Güzeşte sene tıpkısı zamanda ihracatta 225 milyar dolara ulaşarak Cumhuriyet tarihinin rekorunu kırdık. TİM’in inovasyon ve girişimcilik ekosistemine müteveccih çalışmaları ve firmalarımızın artan rekabet gücüyle Türkiye, yükselişine bu yıl birlikte devam etti. 2022’dahi endeksin yayınlandığı 15 yılın rekorunu kırdık ve 37. çatlak ile tarihimizdeki yer faziletli konuma ulaştık. İnovasyon odaklı büyüme, ihracatçılarımızın rekabet güçlerini artırarak toptan ticarette henüz dinç tıpkı vadi bulmalarını sağlayacak. İnanıyorum kim endekste önümüzdeki yıl ilk 30’a gireceğiz. İnovasyonla rakiplik gücümüzü artıracağız.”

Toptan İnovasyon Endeksi Türkiye Gösteri Planı ve Stratejisi

Yatırım Ortamını İyileştirme Koordinasyon Kurulu (YOİKK) Gösteri Planı kapsamında “Küresel İnovasyon Endeksi Gösteri Planı” çalışmaları 2020’da başlatıldı. 30 Haziran 2020’de Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay’ın başkanlığında planlı toplantıda Küresel İnovasyon Endeksi’nde Türkiye’nin konumunu yükseltme yönünde çalışmaların hızlandırılması üzere bir fariza gücü oluşturulması kararlaştırıldı.

Toptan İnovasyon Endeksi Türkiye Gösteri Planı ve Stratejisi (2021-2023) hazırlandı. Sanayi ve Uygulayım Bilimi Bakanlığı koordinasyonu, TİM Sekretaryası, 20 değişik kamu kurum ve kuruluşun katkılarıyla hazırlanan strateji belgesi, bu yıl WIPO Direktörü Daren Tang’a sunulacak.