‘Tahıl Koridoru Anlaşması’nda kritik gün ’19 Kasım’

Tahıl koridorunda evvel geçim 19 Son Teşrin’de bitecek

IAOM Avrasya Başkanı Ulusoy: “Umarız 19 Kasım’üstelik diplomatik ilişkiler tahıl koridorunun devamı için gerekli şartları oluşturur”

Türkiye, hububat koridoruyla gelişigüzel dünyanın tahıl üssü konumuna geldi”

“Türkiye, mesafe olmasa üstelik alternatifleri olan aynı mevki”

“Türkiye tahılda geçtiğimiz sezona göre çok henüz diri stoklara sahip”

SAMSUN – Uluslararası Un Sanayicileri ve Hububatçılar Birliği Avrasya Mıntıka Başkanı Dr. Aziz Günhan Ulusoy, ‘Hububat Koridoru Anlaşması’nın ’19 Kasım’birlikte biteceğine ilgi çekerek, “Umarız 19 Kasım’da diplomatik ilgiler hububat koridorunun devamı için mukteza şartları oluşturur” dedi.

Rusya’nın çekildiğini açıkladığı hububat espas anlaşmasına, Reisicumhur Recep Tayyip Erdoğan’ın devreye girmesiyle devam kararı alınmıştı.

Ulusoy, 24 Şubat 2020’dahi Rusya- Ukrayna savaşı başladığından itibaren enerji kabilinden tahıl sektörünün birlikte yer haddinden fazla etkilenen alan olduğunu hatırlatarak, 19 Son Teşrin’üstelik önceki anlaşmanın biteceğine ilgi çekti. 1 Ağustos tarihinde hububat koridorundan sevkiyatlar başlayana büyüklüğünde 5 kamer süresince Ukrayna’dan hiç sevkiyat gerçekleştirilemediğini tamlayan Ulusoy, “Bu dönemde birlik dünyada tahıl fiyatlarının yüzde 60’a büyüklüğünde yükseldiğini gördük. 22 Temmuz tarihinde gerçekleştirilen hububat koridoru antlaşması ile 1 Ağustos’ta başlayan sevkiyatlarla etraf ana bire bir rahatlama yaşadı. 29 Ilk Teşrin tarihine kadar 408 kesim gemiyle 9 milyon 350 bin tonluk hububat koridorundan sevkiyat gerçekleşmişti. Bu gerçekleşen sevkiyat içerisinde yeryüzü aşkın dış satım yapılan 3 ülkeye baktığımızda yüzde 19’unun İspanya, yüzde 13’ünün Türkiye, yüzde 9’unun de İtalya olduğunu görüyoruz. Iz desenine baktığımızda 4 milyon tonluk akdarı sevkiyatı, 2 buçuk tonluk buğday sevkiyatı ardında dahi yağlı tohumlar, rüşvet, yem hammaddeleri kadar ürünler geliyor. Ukrayna’nın hububat koridorunun çıkışlarında bu gibi ürünler geliyor. Rusya’nın tahıl koridorunu durdurmasıyla piyasalar tezelden buna tıpkısı cevap verdi. Cumhurbaşkanımızın konuya çarçabuk müdahil olmasıyla bu sorunun çözülmesi piyasalarda tekrardan tıpkısı rahatlamaya sebebiyet verdi” diye niteleyerek konuştu.

Fakat şuan antlaşmanın boy bos süresinin yeniden bir darboğaz namına durduğunu vurgulayan Ulusoy, “19 Son Teşrin’de geçmiş ahit bitecek. Rusya’nın üstelik açıklamaları var. ’19 Kasım tarihine gelindiğinde şartlara bakacağız’ diye niteleyerek açıklamaları var. Zımnında şuan koridorun açılmış olmasıyla sektördeki herkesin aynı memnuniyeti kortej konusudur. Umarız 19 Son Teşrin’bile diplomatik ilgiler tahıl koridorunun devamı için lazım şartları oluşturur” şeklinde konuştu.

Dünyanın sunu koca gündemi ‘sükûnet’

Resesyonun şu anda dünyanın yer balaban gündemi olduğunu kaydeden Ulusoy, şöyle devam etti: “Enflasyonu bastırmak amacıyla artırılan faizler şu anda ekonomileri soğutuyor. Bizim hububat sektörümüz en tarafında yaşanan bu şoklardan hava Rusya-Ukrayna ve susuzluk zımnında bizim fiyatlarımız gayrı ürünlere oranlara pandemi sonrası kazandığı ivmeyi kaybetmedi. Bu koridorun kapandığı dönemde bu sunu üzere heybetli tıpkı şok demektir. Fiyatların yüzdelik 10’a büyüklüğünde hareket yaptığını oradan sonra gine gevşediğini görüyoruz. Bu da bize 1 yıl esbak durumdan sükûnet şartları zımnında az buçuk daha stabil fiyatlar görebileceğimizi gösteriyor. Acun üzerindeki bu mal miktarının bu resesyondan etraf her an azalmasından dolayıdır.”

Türkiye’bile un sektörü

Türkiye’bile, un sektöründe koca büyüme hızının üzerinde ayrımsız tahaccüm görüldüğünü tamlayan Ulusoy, “85 milyonluk nüfusumuz temas sene 1.2, 1.3 artarken un pazarı bile 1.6 ile 1.8 beyninde büyüme gösteriyor. İhracat tarafına döndüğümüzde Türkiye ayrıntılı yıllarda dünyanın en büyük un ihracatçısıdır. 2014 yılından beri bu birinciliği korumaktadır. Fakat 3 buçuk milyon tonluk zirve ihracatımızı 2018 yılında yapmışken 2021 yılını 3 milyon ton ile kapattık. Şu anda 2022 yılının gidişi dahi bu 3 milyon tonu süratle alelacele yakalayacak şekildedir. Eylül sonuna baktığımızda sabık seneye bakarak cirim yerine yüzde 5’lik tıpkı düşüş var. Cirim olarak baktığımızda yüzde 27’lik ayrımsız dış satım görüyoruz. 2022 sene böylelikle 1 buçuk milyar doları un sektörü ihracatta yakalamayı hedefliyor” açıklamasında bulundu.

Ulusoy, şunları söyledi: “Türkiye dünyadaki şişman ithalatçılara baktığımızda Darı, Endonezya, Çin’in peşi sıra 4. sırada geliyor. 9 milyon tona mümasil aynı ithalatımız var. Elbette bu ithalata tığ hep beraberinde ihracatla alay malay bakıyoruz. Az Buçuk geçmiş anlattığımız un ihracatı kadar makarna, bisküvi, bulgur gibi bilcümle buğday mamulleri ihracatları ithalatla gerçekleştiriliyor. Dolayısıyla bu ithalatın yaklaşık 6 milyon tonluk kısmı ihracata yöneliktir. 2 buçuk 3 milyon tonluk kısmı ise az içi tüketime yöneliktir. Bu üretimimizde eksiklik olduğu senelerdedir. İçinde bulunduğumuz sene TÜİK’in ikinci nebati istihsal tahminine göre 19.8 milyon tonluk tıpkısı üretimimiz meze konusudur. Yerey Mahsulleri Ofisi’nin elverişsiz içinden satın aldığı 7 milyon tondan fazla bire bir tahıl alay konusudur. Nedeniyle tahıl koridorunu gelişmelerini tıpkısı arada değerlendirdiğimiz da Türkiye geçtiğimiz sezona göre bu sezon çok daha ateş parçası stoklara sahip olduğunu söyleyebiliriz”.

Türkiye dünyanın hububat üssü

Ulusoy, Türkiye’nin hububat koridoruyla gelişigüzel dünyanın tahıl üssü konumuna geldiğine üstelik dikkat çekti. Ulusoy, “Bu koridorun arz nazik yönü dünyanın buğday arzına sağlamış olduğu ulama. Zira Ukrayna’de üretilmiş mahsulat dünyaya ulaşamadığında dengeyi çıkarmak mümkün değil. Vakit yardımıyla bu dara üzere çokça heybetli aynı hamle atıldı. Türkiye, eksiksiz dünyaya bu gıdadaki krizi aşacak bire bir fırsatı verdi. Hububat koridorundan kitap sevkiyatı gerçekleştirilen ülkeler arasında, 1.8 milyon tonla İspanya birinci, Türkiye 1.3 milyon ton ile ikinci sıradadır. Türkiye bu anlaşmanın hem garantörlüğünü yaptı hem birlikte majör miktarda ürünü bu koridordan temin etti. Tutkun olduğu dönemde ayrıksı almaşık tedbir ülkeleri ile görüşmeler oldu. Türkiye, ayakyolu olmasa bile alternatifleri olan ayrımsız ülkedir. Bu sene rekolte yağışlar sebebiyle geçen seneden daha mebzul, koridorun bağlı olduğu durumda dahi bizim başka ülkelerden dış alım takviyesi ile dengeyi mizan şansımız var. 19 Kasım’bile sona ermiş anlaşmada, Türkiye Ukrayna’dahi yüklenecek ve yüklenmiş gemilerin kontrolünü işleyen Alay Malay Arama Merkezi’ne familya sahipliği yaptı. 19 Teşrinisani sonrasında, anlaşmanın bitmeme yazar etmeyeceği, ederse hangi şartların arttırma olacağı bilinmiyor. Amma yorumlar arasında, doğalgazda öngörülen kabil, Türkiye’nin ürünlerin indirildiği, depolandığı ve yeniden gönderildiği tıpkısı transit yasakçı yerine kullanılması birlikte var. 8.5 milyon tonluk lisanslı antrepo kapasitesi, limanlardaki ambarlama kapasitesi ile Türkiye’nin bunun yapabilecek tam tıpkısı altyapısı var. Türkiye, koridordan güvenli olunamadığı bir durumda hakeza bir rolü da üstlenebilir” ifadelerini kullandı.

“2029 yılında Türkiye’nin bildirme büyük zirai endüstri ve besin şirketi olmayı hedefliyoruz”

Türkiye’nin Borsada işlem gören tek un üreticisi Ulusoy Un, Samsun Kombinasyon Besin Uran’birlikte hayata geçirdiği 50. Sene Üretim Tesisi’yle gelişigüzel buğday işleme kapasitesini 900 ton/günden 3 bin 925 titrem/güne çıkardı. Bölüt sunma olduğu Kasım 2014 yılından bu yana buğday el işi kapasitesini 4,5 tekmil artıran Ulusoy Un’un hedefi, 2029 yılında Türkiye’nin sunu iri tarımsal sanayi ve azık şirketi almak.

Ulusoy Un Umumi Heyet Başkanı Ulusoy, firması üzerine şu bilgileri verdi:

“1969 yılında Ulusoy Besin ile başlayan azık sektöründeki faaliyetlerimiz, 1989 yılında Ulusoy Un’un kurulmasıyla endüstri alanında birlikte bitmeme etti. Zaman Ulusoy Un’un Samsun’dahi 2085 ton/aktarılma, Çorlu’de 400 ton/çağ, Aydın’üstelik 640 ton/bölüm ve Ankara’da 800 titrem/aktarılma oluşmak 4 istihsal tesisinde bütün 3 bin 925 ton/çağ buğday işleme kapasiteli üç fabrikası ve 300 bin tondan aşkın hububat stoklama kapasitesine eş sarpın, antrepo ve açık bölge depoları bulunmaktadır. Ulusoy Un olarak bölüt yeryüzü sonrası dönemde yatırımlar noktasında 3 şerha makro hamlemiz oldu. Birincisi Samsun Gıda Organize Endüstri Bölgesi’nde eskimemiş kurmuş olduğumuz 50. Yıl Istihsal Tesisimizdir. İlk etabına Mesafe 2019’üstelik devreye aldığımız 50. Sene Üretim Tesisimizin 4. ve sonuç ünitesini bile 2022 Haziran ayında devreye alarak projenin üretim hatları kısmını tamamladık. İkinci muhteşem girişim, Çelikli/ Kırıkkale, Alacalı/ Çorum ve Yozgat/Sorgun’daki 3 lisanslı depomuzda 169 bin ton depolama kapasitemizin olması. Üçüncü oylumlu etap ise Söke A.Ş.’nin satın alınmasıydı. Türkiye’nin şu anda konsolide yerine sunu iri un istihsal kapasitesine eş firmasıyız.”

Şu dakika un sektörünün genişlik yenilikçi tesisine erbap olduklarının altını çizen Ulusoy, hedeflerinin 2029’birlikte Türkiye’nin en şişman tarımsal sanayi ve besin şirketi haline karışmak olduğunu sözlerine ekledi.