Iletişim Araçları Özgürlüğü Müstacel Müdahale’nin Raporu Yayınlandı

MELİS YILDIRIM

Avrupa Birliği unsur devletleri ve namzet ülkelerde basın ve iletişim araçları özgürlüğü ihlallerini izleyen, Iletişim Araçları Özgürlüğü Acil Engelleme’nin (MFRR) Medya ve Basın Özgürlüğü İhlalleri İzleme Raporu yayınlandı. Raporun Türkiye bölümünde, “Basın ve Medya Özgürlüğü İhlallerini İzleme ve Raporlama Veribankası, Mapping Media Freedom (MapMF), Ocak-Haziran 2022 tarihleri ortada Türkiye’birlikte 171 birey yahut iletişim araçları kuruluşunun saldırıya uğradığı, 71 matbuat özgürlüğü ihlali kaydetti. Bu raporun yayımlandığı tarihte 45 gazeteci hapiste bulunuyor” ifadelerine saha verildi.

MFRR’nin yılda iki posta yayınlanan Iletişim Araçları ve Matbuat Özgürlüğü İhlalleri İzleme Raporu’nun ilki yayınlandı. 2022 yılının ilk şeş ayını kapsayan rapor, Avrupa Birliği üye devletleri ve namzet ülkelerde tayin edilen basın ve iletişim araçları özgürlüğü ihlallerini içeriyor. Raporda Türkiye, Almanya, Fransa, Sırbistan, Yunanistan, Polonya, İspanya, Malta, Belçika ve Hollanda’nın aralarında bulunduğu tıpkısı dizi film ülkeye özel seksiyon de saha alıyor.

Raporda Türkiye’da iletişim araçları ve matbuat özgürlüğüne yönelik kuşatmanın, mutlak medyaya müteveccih sistemli bir ağırbaşlılık kendisine bitmeme ettiği ve bu yılın önceki altı ayında bunun yükselen bire bir eğilim olduğu belirtildi. Gazetecilere yönelik mahkümiyet ve tutuklama kararları bakımından gazeteciler ve iletişim araçları çalışanlarının yeryüzü aşkın hapishanede olduğu ülkelerden birinin Türkiye olduğu kaydedildi. Raporda şu ifadelere düzlük verildi:

“MAPMF, EŞ-HAZİRAN 2022 TARİHLERİ ARASINDA TÜRKİYE’DE 71 BASIN ÖZGÜRLÜĞÜ İHLALİ KAYDETTİ”

“Matbuat ve Iletişim Araçları Özgürlüğü İhlallerini İzleme ve Raporlama Veribankası, Mapping Media Freedom (MapMF), Karı-Haziran 2022 tarihleri beyninde Türkiye’birlikte 171 kişi yahut medya kuruluşunun saldırıya uğradığı, 71 basın özgürlüğü ihlali kaydetti. Bu raporun yayımlandığı tarihte 45 gazeteci hapiste bulunuyor. Kalan suçlamalar ve keyfi tutuklamalar, iktidardaki Doğruluk ve Kalkınma Partisi (AKP) hakkında eleştirel bilim yapmayı zorlaştırırken, polis güçleri ve hususi eşhas aracılığıyla gazetecilere yönelik fiziki saldırılar hasmane ve vahim aynı düzentileme ortamı oluşmasına el açtı.”

Patırtılı Kocaeli Gazetesinin sahibi ve alfabe işleri müdürü Güngör Aslan’ın Gücük Ay ayında öldürülmesine ilgilendiren ise “Aslan, eski Sorun Ocakları Kocaeli İl Başkanı ve avukat Ersin Aldanmaz aleyhinde eleştirisel yayınlar yapmıştı ve savcının iddiasına bakarak Aldanmaz, Aslan’ı susturmak için kıya emrini vermişti” ifadeleri kullanıldı.

“POLİS BASKINLARI VE KEYFİ GÖZALTILAR, VAKALARIN YAKLAŞIK ÜÇTE BİRİNİ OLUŞTURDU”

Habercilik faaliyetine yönelik yer makro tehdidin hukuk eliyle yapılan ihlallerden oluştuğu kaydedilen raporun devamı şöyle:

“Türkiye’de haberciliğe yönelik en oylumlu tanıdık yıldırma, MapMF’dahi kaydedilen vakaların yarısından olağandan (yüzde 59,2) ilgilendiren olan ülfet aracılığıyla gerçekleşen ihlaller olmaya devam etti. Vukuf kuruluşlarının ofislerine ve gazetecilerin evlerine yapılan polis güçleri baskınları ve keyfi olarak meri gözaltılar, vakaların kısaca üçte birini (yüzdelik 31) oluşturdu. Çokça sayıda gazeteci ve foto muhabiri İstanbul Haysiyet Yürüyüşü ve Seyahat Parkı protestoları anması adına planlı kitlesel eylem kadar protestoları strateji ederken gözaltına alındı.

Haziran kocaoğlan başında, Türkiye’nin müstakil medyasına müteveccih benzeri gün içinde gerçekleşen yeryüzü nazik baskılardan birinde, Kürt medyasından sunu az 23 gazeteci gözaltına alındı ve bunlardan 16’sı ‘Terör örgütü propagandası yapmak’ iddiasıyla halen cezaevinde tutuluyor.”

“RTÜK, ILETIŞIM ARAÇLARI KURULUŞLARINA YAPTIRIM UYGULAMAYA DEVAM ETTİ”

Raporda, protestoları strateji eden gazetecilerin polis güçleri tarafından fiziksel şiddete maruz kaldığı kaydedildi. Matbuat özgürlüğü ihlalinin kaynağı namına MapMF’deki gelişigüzel üç vakada birinin (yüzdelik 33,8) polis güçleri evet de cesamet güvenliğine bel ettiği belirtildi. 1 Mayıs 1977’bile yaşanan ve “Kanlı 1 Mayıs” namına hafızalarda düz fail ölümlerin anmasını izlem eden gazetecilere müteveccih polis güçleri müdahalesi ve fiziksel saldırıya maruz kalmaları birlikte bu kapsamda rapor edildi. Raporun Türkiye ile ait bölümünde sonuç yerine şunlar belirtildi:

“Gazeteciler ayrıca genel ağ üzerinden fiziki çaba ve ölüm tehditlerinin yanı sıra cinsiyetçi tacizler bile aldı. Bir dönemde, Türkiye’nin hükümet kontrolündeki iletişim araçları düzenleyicisi Radyo ve Monitör Üst Müesses (RTÜK), ayrımcı tıpkısı şekilde medya kuruluşlarına müeyyide uygulamaya ve internet sitelerine erişimi engellemeye devam etti.”

Raporun yayınlanmış haline https://www.mappingmediafreedom.org/analysis/ ve https://www.mfrr.eu/monitor/ adreslerinden erişilebiliyor.

MFRR NEDİR?

Medya Özgürlüğü Ivedi Müdahale, Avrupa Birliği uzuv devletleri ve namzet ülkelerde basın ve medya özgürlüğü ihlallerini izleyen, takip fail Avrupa çapında hareketlilik gösteren bir mekanizmadır. Gazetecileri ve medya çalışanlarını yüklenmek üzere yasalı ve pratik destek, kamu savunuculuğu ve bilgi akışı sağlayan proje, European Centre for Press and Media Freedom (ECPMF) liderliğinde ARTICLE 19, European Federation of Journalists (EFJ), Free Press Unlimited (FPU), Institute of Applied Informatics at the University of Leipzig (InfAI), International Press Institute (IPI) ve CCI/ Osservatorio Balcani e Caucaso Transeuropa (OBCT)’nin katılımından oluşan aynı konsorsiyum marifetiyle düzenleniyor.

Share: