Hasan Dağı’nın depreme etkisi ve volkanik hareketliliği müdrike izleniyor
Hasan Dağı yer bilimsel ve fiziksel sensörlerle takip ediliyor
AKSARAY – Aksaray ve Niğde yer sınırında düzlük kayran volkanik Hasan Dağı’nın mağma tabakası hareketliliği ve bölgede meydana gelen depremlere etkisinin olup olmadığı fiziki ve yer bilimsel sensörlerle izleniyor. Hasan Dağı’ndan güzeşte Tuz Gölü kırık hattının izlenmesi 24 saat çevrimiçi müdrike namına izleniyor.
Volkanik elem olan Hasan Dağı’nın mağma tabakası hareketliliği ve Hasan Dağı’ndan geçen Sodyum Klorür Gölü fay hattının depremlere etkisinin ölçülmesi için oluşturulan “Hasan Dağı Volkanizmasının Tektonik ve Volkanik Açıdan Jeodezik ve Fiziksel Sensörler ile İzlenmesi” projesi 10 Aralık 2022 tarihi itibariyle başladı. TÜBİTAK destekli projenin yürütücülüğünü Aksaray Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Harita Mühendisliği Bölüm Başkanı Prof. Dr. Hacı Amaç Yılmaz başkanlığında gerçekleştirilirken, Hasan Dağı bölgesinde 3 ayrımlı noktaya kurulan GPS noktaları ile izlemelere başlandı. 24 saat mütemadi olarak çevrimiçi ve entelekt ölçüm yapılabilen sistemle jeolojik ve fiziksel sersörlerle strateji yapılıyor.
Konuyla ait bilgiler veren ASÜ Mühendislik Fakültesi Harita Mühendisliği Kürsü Başkanı Prof. Dr. Hacı Amaç Yılmayan, Hasan Dağı’nın Acun Volkanizler Birliği vasıtasıyla volkanik olduğu sonucuna varıldığını hatırlatarak, “Ülkemizde ara sıra yerlerde üstelik var elhak. Tektonik hareketliliğin olup olmadığı açısından araştırmalar yapılacak. Biz TÜBİTAK ile zelzele rüçhan tıpkı proje çerçevesinde Hasan Dağı’nı minval aldık. Hasan Dağı volkanizmasını tektonik mi yoksa volkanik mi bu açıdan hem yer bilimsel hem de fiziksel sensörlerle bakmak istiyoruz. Proje çerçevesinde yapmamız gereken icraat vardı. Bunlardan birisi 3 kıta çakılı GPS istasyonu. İstasyonun birisi bura Hasan Dağı’nın eteğinde. Ayrımsız tablamız var, GPS’miz var. Tiltmetremiz var içeride. Ayrımsız istasyonun tıpkı bir Inşa Etmek köyü bölgesinde Hasan Dağı eteklerinde var. Bir başkası dahi Niğde Keçikalesi tarafında var. Projemiz şu; bu 3 GPS noktasından sürekli anlık çevrimiçi malumat alacağız 24 saat internet tarafından alacağız. Daha sonraları bunu değerlendireceğiz. Tesislerimizi yeni tamamladık. 10 Antrakt fiktif ile takdir almaya başladık. Bunun dışında gene buradaki hareketliliği inceleme yerine Hasan Dağı’ndan güzeşte Sodyum Klorür Gölü sarsıntı fay hattı 14 çıngı bizim çan noktalarımız var ve oradan de 6 ayda bire bir ölçüm alıyoruz. Ama burada entelekt, anbean 24 saat takdir alıyoruz. Bu ölçülerin en üst değerlendirilmesinin ardından burada hangi kabil tebeddülat var ona bakacağız. Bekâr verileri eskimemiş almaya başladık. Neler alacağız? GPS ile 3 çakılı noktadan sonsuz bilim alacağız. Seçkin ne tıpkı koordinatlarda oynama var mı ona bakacağız. Tiltmetre dediğimiz aletimiz ile zemindeki mağma tabakasında şişme, inkıbaz, eğiminde ayrımsız fark var mı ona bakacağız. Gaz çıkışlarını ölçeceğiz. Sıcaklıklar ölçülecek. Tamlık bu verileri harmanlayıp analiz ederek ne olduğu göreceğiz. Bu ölçüme illet lüzumlu duyuldu? zaman zaman biliyorsunuz ılımlı ölçekli depremler meydana geliyor. en son 2020’de Niğde Obruk civarında aynı hareket meydana gelmişti. Acep bu depremlere bu Hasan Dağı’nın volkanik evet birlikte tektonik açıdan benzeri etkisi var mı? Bu istifham gündeme geldi ve tığ birlikte bunu yoklamak istedik. Yani Hasan Dağı’nın depremlerle tıpkısı ilgisi var mı? Hasan Dağı Milattan Önceki 6 binli yıllarda ayrımsız etkili reşit. Onun dışında şu anda öyle ayrımsız debi gözükmüyor” dedi.
